De zwakste schakel

Nicolas Bouteca schrijft niet-satirische artikels voor Kortrijk Scheef Bekeken

Als we de politici van de stadscoalitie mogen geloven, zit de sfeer binnen de meerderheid goed. Er zijn ook niet onmiddellijk redenen om dat tegen te spreken. Zolang er geen haar in de boter zit tussen de twee tenoren van het huidige college, Philippe De Coene (sp.a) en Vincent Van Quickenborne (Open Vld), lijkt er ook niet echt een reden om aan de stabiliteit van het huidige college te twijfelen. Het grootste gevaar voor de stadscoalitie ligt wellicht bij de N-VA. Die is immers niet in goede doen. Zeker voor een coalitie die op een nipte meerderheid berust, geldt de gulden regel dat ze maar zo sterk is als haar zwakste schakel.

Rijmt PNK op N-VA?

N-VA zette in oktober een puik verkiezingsresultaat neer in Kortrijk. Vanuit het niets wist de partij 16,3% van de kiezers te verleiden. Het hoeft weinig betoog dat dit resultaat enkel en alleen mogelijk was in de slipstream van het nationale partijsucces. In Kortrijk stelde deze partij niks voor. Toch slaagden de Vlaams-nationalisten er in om zelfs drie schepenzetels binnen te rijven. Opnieuw, een puike prestatie. Al heeft de partij zich tijdens het onderhandelen wellicht wat verkeken op de schepenposten. Inhoudelijk bulkt het Plan Nieuw Kortrijk (PNK), het bestuursakkoord van de huidige coalitie, niet onmiddellijk van het N-VA gedachtengoed. De posten leken wel belangrijker dan de inhoud.

De invloed van N-VA in het stadsbestuur mag je natuurlijk niet alleen afmeten aan hun communautair programma. Dat thema speelt immers niet zo heel veel op lokaal vlak. Toch zagen we in andere gemeenten in Vlaanderen waar N-VA mee in het bestuur zit dat hier wel wat ruimte werd gelaten voor de partij. Al was het maar onder de vorm van een extra Vlaamse leeuw aan een monument. In Kortrijk daarentegen, niks van dat. Ook de nadruk op de 11-juliviering uit het bestuursakkoord van de vorige coalitie vinden we niet opnieuw terug. En zelfs scoren in de frituurkwestie was Scherpereel (N-VA) niet gegund. Dat laatste kost de partij wellicht geen stemmen. De harde kern taalflaminganten stemt immers al lang niet meer op die De Wever ‘die na de verkiezingen tot zowat alles bereid was om mee te regeren’ (vrij citaat naar harde flaminganten). Toch, het is niet leuk om aan de achterban uit te leggen dat je moet terugkrabbelen voor liberalen en socialisten.

Nu, misschien zit de invloed van N-VA wel op het sociaaleconomische domein. Dat is minder makkelijk uit de PNK-tekst op te maken, aangezien er met Open Vld nog een partij in de meerderheid zit met een gelijkaardig rechts profiel. Toch lijken ook hier een aantal zaken niet echt in het voordeel van de Vlaams-nationalisten te pleiten. In Antwerpen bijvoorbeeld, het beste voorbeeld van wat N-VA bestuur met een stad doet, lijkt men toch ‘straffere’  maatregelen te nemen. Bovendien mag N-VA van zijn coalitiepartners ook op het sociaaleconomische domein niet scoren. Zo moest de Grote Markt op vraag van sp.a autovrij worden gemaakt. Zeer tegen de zin van een aantal handelaars en voormalig Unizo-man Scherpereel. Die laatste wist nog wel een compromis uit de wacht te slepen met de shop-and-go-zones. Maar hij mocht zijn bochtenwerk wel gaan uitleggen bij de winkeliers rond de Grote Markt, zijn natuurlijke achterban.

Walk-over

Naast het puur inhoudelijke is er ook nog een andere reden om te twijfelen aan de N-VA stempel op het gevoerde beleid. Scherpereel en de zijnen kwamen tijdens de onderhandelingen voor het bestuursakkoord niet tegenover watjes te zitten. Zelf hadden ze nauwelijks politieke ervaring op de teller. Van Quickenborne daarentegen zat reeds meerdere keren aan tafel bij regeringsonderhandelingen op federaal niveau en ook De Coene staat in eigen (provinciale) partijkringen bekend als een gewiekst onderhandelaar wanneer de lijsten moeten worden gevormd. Het is misschien wat kort door de bocht om te stellen dat het een walk-over is geweest voor Q en PDC, maar echt lastig hebben ze het wellicht niet gehad.

Dat ‘over zich heen laten lopen’ gaat trouwens tot op vandaag door. De klachten van schepen Vandersteene (N-VA – foto) over haar te zware portefeuille zijn in dat verband treffend. Vandersteene heeft geen enkele politieke ervaring en dat werd al een aantal keer pijnlijk duidelijk tijdens de gemeenteraadszittingen. Ze lijkt wel geschikt voor de PR-zijde van het schepenambt, maar de techniciteit heeft ze (alsnog) niet in de vingers. Nu, dat geldt wellicht voor elke nieuweling in de lokale politiek. De draagwijdte van gemeentelijke beslissingen is minder groot dan een nationale wet, maar qua techniciteit hoeft het lokale niveau niet altijd onder te doen voor het nationale. Het enige verschil tussen Vandersteene en de andere nieuwelingen in de gemeentepolitiek is dat Vandersteene openlijk toegeeft dat ze niet meekan. De anderen doen vaak alsof ze het begrijpen. Vandersteene is dus eerlijk. Een mooie eigenschap, maar ik kan me inbeelden dat haar kwetsbare opstelling bij menig oppositielid eerder een adrenalineshot door de aderen jaagt dan medelijden opwekt. Het zou misschien zelfs de CD&V-oppositie in gang kunnen steken.

Het ‘probleem’ Waelkens

De zwakte van N-VA is natuurlijk ook te verklaren door de sterke verdeeldheid binnen de partij. Bij de laatste voorzittersverkiezingen in maart van dit jaar haalde Geo Verstichel (foto) het met amper 59 stemmen tegen 51 voor Piet Lombaerts, de voorzitter van de gemeenteraad. Niet onmiddellijk een stalinistische score waarmee je als voorzitter onbetwist de lijnen kunt uitzetten.

Je kunt er trouwens ook geen opvolgingskwestie mee regelen. En dat lijkt vandaag nodig. Volgens wel zeer hardnekkige geruchten stelt zich immers nog steeds het probleem Waelkens. De schepen van Financiën kan niet overweg met grote baas Scherpereel (botsende karakters) en gaf een aantal maanden geleden in de krant al openlijk te kennen dat ze er aan gedacht had om te stoppen. Ze zei toen wel te willen verder doen, maar het schepenambt blijkt nog steeds niet de job van haar leven. Het enige wat haar er van zou weerhouden om op te stappen is de regeling van de opvolging. Waelkens zou graag een mannetje uit haar kamp schepen zien worden, maar kamp Scherpereel ziet liever iemand anders. Niemand binnen N-VA lijkt momenteel in staat om de kwestie te beslechten en dus doet Waelkens voort.

Gewond dier

Het minste wat je dus kunt stellen, is dat er zich bij N-VA contouren van een gewond dier beginnen af te tekenen. Aangezien de stadscoalitie op een nipte meerderheid berust en dus elke stem nodig heeft om overeind te blijven, zorgen De Coene en Van Quickenborne er beter voor dat N-VA niet wordt afgemaakt. Want wat als die partij volledig implodeert? Open Vld en sp.a doen er goed aan om N-VA eens te laten scoren. Bij Open Vld lijkt zeker bereidheid te bestaan om de Vlaams-nationalisten overeind te houden. Ze liggen ideologisch dan ook dicht bij elkaar in de buurt. De vraag is evenwel in welke mate sp.a bereid is om de zwakste schakel niet nodeloos pijn te doen.